Di tích lịch sử văn hóa Đền Chín Gian

22/12/2024 48 0

Đền chín gian xưa có tên gọi là “Tến Xớ Quái” (đền Hiến Trâu), nằm trên ngọn đồi nhỏ Pú Pỏm và cạnh dòng suối Tốn (nay thuộc xã Thanh Quân, huyện Như Xuân, tỉnh Thanh Hóa). Đây là một trong những công trình văn hóa – tâm linh độc đáo, mang đậm dấu ấn lịch sử và tín ngưỡng của người dân địa phương.

Hình ảnh: Bên ngoài khu di tích Đền Chín Gian

Theo lời kể của các cụ cao niên trong vùng, đền trước kia là một ngôi nhà có cấu trúc kiểu nhà sàn 9 gian. Mỗi gian trong đền dùng thờ một Mường trong văn hóa tín ngưỡng của người Thái nơi đây. Hàng năm, các mường mang vật cúng tế đến để cầu tài, cầu lộc, cầu an, mưa thuận, gió hòa, được mùa bội thu.

Trong Đền Chín Gian, thờ tự các thần linh và chín Mường, đồng thời còn có các anh hùng liệt sỹ được tôn vinh để tri ân công lao của những người con ưu tú của quê hương Như Xuân đã hi sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộc và thống nhất đất nước. Đây là một biểu hiện của tôn vinh và bảo tồn giá trị lịch sử và tâm linh của đồng bào Thái.

Từ tháng 4-2016, đền được khởi công tôn tạo và hoàn thành vào tháng 9-2017. Đền được phục dựng theo kiến trúc nhà sàn của người Thái, vật liệu bằng bê tông, gồm chín gian trên nền của ngôi đền cũ. Với lối kiến trúc cổ kính và nghệ thuật chạm khắc tinh xảo, đền Chín Gian toát lên vẻ đẹp trang nghiêm và thanh tịnh. Bao quanh đền là khung cảnh thiên nhiên hoang sơ, yên bình, tạo nên không gian linh thiêng, thu hút du khách từ khắp nơi đến tham quan và cầu nguyện.

Hàng năm, đền Chín Gian là nơi diễn ra các lễ hội truyền thống, đặc biệt là dịp đầu xuân, khi người dân tập trung để cầu may mắn, sức khỏe và bình an. Những hoạt động này không chỉ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa địa phương mà còn thúc đẩy sự gắn kết cộng đồng.

Lễ hội Dâng trâu tế Trời tại Đền Chín Gian Như Xuân là một sự kiện quan trọng trong cuộc sống của đồng bào Thái, và nó thể hiện sự kết hợp giữa di sản lịch sử và tâm linh trong cuộc sống hàng ngày. Là một trong những lễ hội Thanh hóa đặc sắc, Lễ vật đặc trưng và quan trọng nhất của lễ hội là con trâu tơ khỏe mạnh, chưa dùng cày kéo và không có các khuyết tật, dị tật cơ thể. Cùng với đó, mỗi Mường phải chuẩn bị thêm 9 con lợn con, 90 con gà nhỏ, 90 cặp cá khô và một chum rượu cần. Đây là những lễ vật được cúng tế trong lễ hội.

Lễ hội Đền Chín Gian kéo dài trong 3 ngày, từ 27-2 đến 1-3, tương ứng với 23-25 tháng Giêng âm lịch. Trong suốt thời gian này, người dân và khách du lịch được tham gia vào nhiều hoạt động vui chơi, trò diễn dân gian độc đáo như nhảy sạp, khua luống, cồng chiêng, ném còn, hát giao duyên, và tham gia các môn thể thao dân tộc. Ngoài ra, họ cũng được thưởng thức các món ẩm thực truyền thống như rượu cần, cơm lam, hỏ mọc, và nem lá.

Đền Chín Gian không chỉ là một di tích lịch sử và văn hóa của huyện Như Xuân mà còn là một biểu tượng của di sản lịch sử và tâm linh của người Thái. Hiện nay, đền đã được công nhận là di tích lịch sử – văn hóa cấp tỉnh năm 2015. Nơi đây thể hiện một sự kết hợp hoàn hảo giữa di sản lịch sử và tâm linh, và đã chứng kiến nhiều sự kiện quan trọng trong cuộc sống của đồng bào Thái. Đây là một nơi đáng để khám phá du lịch tâm linh, du lịch cộng đồng, để hiểu hơn về văn hóa và lịch sử của người dân tộc Thái và sự đóng góp của họ cho văn hóa Việt Nam..

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Một số hình ảnh tại di tích Đền Chính Gian:

Hình ảnh: Tượng 9 con trâu làm bằng đá, 9 vạc nước tại Đền Chín Gian

Hình ảnh: Người dân tham gia lễ hội dâng trâu tại Đền Chín Gian

Nguồn ảnh : Sưu tầm

Twitter