Di tích lịch sử văn hoá quốc gia - Đền thờ An Dương Vương

21/12/2024 164 0

Đền thờ thuộc địa phận làng Bình Hòa, phường Quảng Châu, TP. Sầm Sơn, xưa kia là làng Bình Hòa thuộc xã Bình An, tổng Cung Thượng, huyện Quảng Xương, phủ Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hóa

Hình ảnh Đền thờ An Dương Vương (Ảnh sưu tầm)

Đền thờ gắn liền với câu chuyện bi thương của nhà vua trên đường trốn chạy sự truy sát của quân địch, ngài có đánh rơi một chiếc đai vàng ở cánh đồng ngay trước chỗ đền thờ ngày nay.

Đền thờ công chúa Mỵ Châu (Ảnh sưu tầm)

Theo truyền thuyết An Dương Vương và Mỵ Châu – Trọng Thủy kể lại rằng: Vì cả tin vào tình yêu, công chúa Mỵ Châu – người con gái được Thục phán An Dương Vương hết mực thương yêu đã “vô ý” trao nỏ thần vào tay Trọng Thủy – con trai của Triệu Đà, kẻ luôn có dã tâm xâm lược đất nước Âu Lạc khiến cho thành Cổ Loa thất thủ. Để tránh sự truy sát của quân giặc, Thục phán An Dương Vương đã phải vội vã lên ngựa, mang theo công chúa Mỵ Châu chạy trốn về phía biển.

Hy vọng Trọng Thủy sẽ đi tìm mình, công chúa Mỵ Châu đã rải những chiếc lông ngỗng dứt ra từ áo của mình suốt dọc đường đi để ngầm báo hiệu. Khi cha con An Dương Vương chạy đến bờ biển, đức vua cầu khấn thần Kim Quy giúp đỡ. Từ phía biển, thần Kim Quy hiện lên, nói lớn: Kẻ ngồi sau lưng ngài chính là giặc đó. Nhà vua lập tức hiểu ý thần Kim Quy, liền vung gươm chém chết Mỵ Châu, sau đó được thần Kim Quy rẽ sóng đi xuống biển. Còn Trọng Thủy nhờ lần theo dấu lông ngỗng đã tìm đến bên bờ biển nhưng đau xót khôn nguôi khi thấy xác Mỵ Châu nằm đó. Trọng Thủy đưa xác Mỵ Châu về chôn trong thành Cổ Loa, sau đó nhảy xuống giếng mà Mỵ Châu thường tắm. Truyền thuyết An Dương Vương và công chúa Mỵ Châu - Trọng Thủy không đơn thuần là sản phẩm từ trí tưởng tượng phong phú của dân gian mà dựa trên tư liệu lịch sử. Để tưởng nhớ công lao của An Dương Vương và tỏ lòng thương cảm với công chúa Mỵ Châu, nhiều nơi trên đất nước ta người dân xây dựng đền, quanh năm thành kính thờ phụng.

Hình ảnh bên trong đền thờ (Ảnh sưu tầm)

Đền thờ có quy mô khá lớn, bao gồm: cửa nghinh môn, cấu trúc theo kiểu chồng diêm ba tầng, soi mình xuống dòng sông Đơ. Bước qua nghinh môn và bái đường (sân) là vào đến nhà tiền đường nam gian. Đi qua tiền đường là nhà trung điện ba gian song song với tiền đường theo hình chữ Nhị, khoảng cách giữa trung điện và chính tẩm là sân hậu nối liền với chính tẩm theo kiểu chữ Đinh là ba gian nhà hậu cung nơi đặt long ngai bài vị của thần nam Hải. Tất cả ba cung với những trạm khắc long, ly, quy, phượng lộng lẫy, tinh xảo được sơn son thếp vàng óng ánh. Phía bên phải của đền Nam Hải là đền thờ công chúa Mỵ Châu, phía bên trái còn có một giải vũ nam gian của các ban văn võ hợp. Quy mô cấu trúc của khu đền được dựng theo dụng ý mô phỏng cách bố cục của thành cổ loa Hà Nội, đó cũng là một nét độc đáo về kiến trúc của đền An Dương vương ở thôn Bình Hòa, phường Quảng Châu. Năm 1993, đền được trùng tu lại với các hạng mục thượng cung, trung điện, tiền đường, đền thờ công chúa Mỵ Châu, đền thờ mẫu, Đền thờ Bác Hồ với tổng diện tích gần 4000 mét vuông, hiện nay trong đền còn lưu giữ được 16/31 đạo sắc phong. Năm 1997, đền thờ An Dương Vương và công chúa Mỵ Châu đã được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia.

Hàng năm, tại đền thờ diễn ra 4 kỳ lễ lớn: Mùng 6 tháng giêng (ngày đức vua lên ngôi); lễ cầu phúc (mùng 1 tháng 2); Húy kỵ 11 tháng 3 (ngày mất của vua) và lễ vào tháng 7 âm lịch (ngày sinh đức vua). Với người dân TP. Sầm Sơn, đền thờ An Dương Vương và công chúa Mỵ Châu đã tồn tại từ lâu, gắn bó sâu sắc, trở thành nét đẹp, niềm tự hào trong đời sống văn hóa tâm linh của người dân nơi đây.