Quần thể danh thắng cấp quốc gia - Kim Sơn (huyện Vĩnh Lộc)

21/12/2024 36 0

Vườn hoa Ngọc Uyển – Khu danh thắng Kim Sơn

Núi Kim Sơn là dãy núi có cảnh quan đẹp, nhiều hang động kỳ thú, hiện nay còn lưu giữ được nhiều bài thơ của các bậc tao nhân mặc khách chép đề trên vách đá tại các hang động. Sách Đại Nam nhất thống chí- một bộ quốc sử của Quốc sử quán triều Nguyễn có ghi “Núi Kim Sơn, có một tên nữa là núi Biện, cũng gọi là núi Bông…mạch núi từ phía đông núi Hùng Lĩnh men theo sông Mã mà đổ xuống nổi vọt lên 29 ngọn ...có bia khắc 3 chữ lớn "Trú Quân sơn" nay vẫn còn...”. Hệ thống hang động ở đây rất nhiều, xin được giới thiệu khái quát một số động nổi bất nhất đó là: Động Ngọc Kiều, động Kim Sơn, động Tiên Sơn (mới được phát hiện gần đây) là một quần thể động đẹp liền kề nhau. Danh thắng Kim Sơn được Bộ Văn hoá – Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) công nhận là danh thắng quốc gia từ năm 2009.

Toàn cảnh khu dich tích Kim Sơn nhìn từ trên cao

Động Ngọc Kiều là một trong 7 động rộng và đẹp ở Kim Sơn, trong động đặc biệt còn lưu giữ nhiều tấm bia có bút tích Hán Nôm ca ngợi cảnh đẹp của động Ngọc Kiều và động Kim Sơn. Mặt bằng của nền động ở phía ngoài có chiều dài 54m, rộng 17m, động hình vòm như một chiếc ô khổng lồ mở ánh sáng từ phía trên dọi xuống. Nơi đây từng là nơi trú quân lớn trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và cũng là nơi đặt xưởng quân giới Nguyễn Văn Tố để sản xuất vũ khí cung cấp cho mặt trận. Từ những năm 1889-1907 (dưới thời vua Thành Thái) nhân dân đã lập đền thờ ngay trên triền núi có tên là Ngọc Sơn để thờ Ngọc Hoàng vì ngài đã ban phước lành cho nhân dân.

Tham quan động Kim Sơn, du khách đi bằng thuyền, từ đầu làng Sen trên con thuyền nhỏ đi khoảng 300m là tới động Kim Sơn (động Ngọc Hồ), ngay từ cửa động, trên vách núi du khách nhìn thấy hàng chữ Hán đề ‘Thanh Hoa thắng tích”, bia này được khắc năm Nhâm Thìn, niên hiệu Thành Thái (1892) do tổng đốc Thanh Hoá là Hà Đình Nguyễn Thuật cho khắc, bia chữ có chiều dài 1,5m, cao 0,5m. Động chạy xuyên ngang núi, cửa động rộng chừng 30m, vòm cung có nhiều cây mọc bám rễ trên đá với những nhũ đá muôn hình rủ xuống. Đi sâu vào trong động thấy nhiều phiến đá lớn bằng phẳng trông rất đẹp, đi sâu thêm vào động chừng 1,5m sẽ thấy hai chữ Hán được khắc trên vách đá đề Phong Môn (cửa gió). Thuyền càng trôi sâu vào trong lòng động chúng ta có cảm giác như đi trong giới hạn giữa bóng tối và ánh sáng đan xen, ngước nhìn lên phía trên vòm động chúng ta thấy cột đá trụ trời, với nhiều khối thạch nhũ hình dáng khác nhau như hình con cá voi, con cá sấu..., giữa động một vòm ánh sáng chiếu rọi thẳng xuống dòng nước như cổng thông thiên lên trời. Trên cửa hang ở phía Bắc có khắc một bài thơ thất ngôn bát cú đề “Quý Dậu Xuân, Huyện Doãn Nguyễn đề Kim Sơn động”.

Truyền thuyết kể rằng: “Thuở xưa các nàng tiên thường bay xuống dạo chơi ở vùng này vì thấy thắng cảnh Kim Sơn đẹp quá nên đã vào thăm, các nàng tiên thường soi gương, tắm mình trong dòng nước trong veo giữa lòng động, cứ mỗi lần tắm về các nàng tiên lại thấy tóc mình càng dài mãi ra óng mượt và toả hương thơm của các loài hoa. Ngọc Hoàng thấy lạ bèn cho thần núi đẽo gọt và lắp những tảng đá to cho các nàng tiên tắm”.

Rời động Kim Sơn, nếu đi bằng đường thuỷ theo hướng Bắc qua hồ cây Ấu, chúng ta có thể nhìn được một cách tổng quan về quần thể thắng cảnh Kim Sơn, một vùng du lịch sinh thái hiếm có ở Việt Nam; còn nếu đi theo đường bộ cách động Kim Sơn chừng 1 km về phía Bắc ta sẽ hòa mình vào không gian tự nhiên sống động với muôn vàn cỏ cây hoa lá; muông thú ở đây có khỉ, sóc, chim..., đó chính là động Tiên Sơn thuộc núi Thung Vịnh. Đứng trên động phóng tầm mắt ra xung quanh ngắm nhìn phong cảnh sẽ cảm thấy rất gần gũi với thiên nhiên. Bước vào động như lạc vào chốn bồng lai tiên cảnh, những khối đá thạch nhũ màu sắc lung linh, hình ảnh kỳ thú tuỳ vào sức tưởng tượng phong phú của du khách như: Ngay cửa động là hình ảnh Phật Bà Quán Thế Âm Bồ Tát tọa thiền trên đài sen khiến ta liên tưởng đến Đấng cứu khổ, cứu nạn giúp con người rũ sạch bụi trần khi bước vào thế giới thần tiên; những giọt nước trong vắt  đọng lại ở giếng tiên như những giọt sữa từ núm vú của các nàng tiên chảy mãi không ngừng. Đến với cung vua Thuỷ Tề nguy nga tráng lệ với ánh điện màu tạo nên vẻ đẹp khó tả như: cây đàn đá, dòng nước chảy mát rượi, bể tắm của vua và những âm thanh leng keng theo điệu nhạc từ đàn đá phát ra do du khách chạm vào... Càng vào sâu trong động, du khách mặc sức tưởng tượng các hình ảnh do thạnh nhũ tạo thành như hình ảnh Tiên ông ở cung Tiên ông, các hình chim, thú kỳ lạ khác.

Quần thể hang động của thắng tích Kim Sơn không những có giá trị về mặt lịch sử mà còn có giá trị địa lý, kiến tạo, địa chất, là nguồn tài nguyên tự nhiên để phát triển loại hình du lịch mạo hiểm, sinh thái và văn hoá tâm linh của huyện.

Vẻ đẹp tựa chốn bồng lai tiên cảnh của danh thắng Kim Sơn (Ảnh: Sưu tầm)

Bài viết liên quan

Twitter